انواع روش هاى اندازه‌گيرى فاصله روی نقشه
انواع روش‌هاى اندازه‌گيرى فاصله روی نقشه
در نقشه‌برداری طبق تعريف نقشه، فواصل اندازه گيرى شده بايد طول‌هاى افقى باشند و اگر فواصل مايل اندازه‌گيرى شده باشد بايد با محاسبه، طول‌هاى غير افقى را به طول افقى تبديل نمود. اندازه‌گيرى فاصله با توجه به سرعت و دقت کار با روش‌هاى مختلفى انجام مى‌گيرد.
در نقشه‌برداری اندازه‌گیری فاصله به سه صورت امکان‌پذیر است:
- روش های اندازه گیری فاصله به روش مستقیم
- روش های اندازه گیری فاصله به روش غیر مسقیم
- اندازه گيرى فاصله به روش امواج راديويى و ليزر
روش‌های اندازه‌گیری مستقیم فاصله در نقشه‌برداری
در این روش فاصله از روی زمین به طور مستقیم اندازه‌گیری می‌شود.
این روش‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- قدم انسانى: براى اندازه‌گيرى فاصله در كارهاى كم دقت و نيز در برآوردهاى اوليه فاصله در نقشه‌بردارى، مانند تهيه كروكى از يك منطقه، مى توان از پيمودن قدم انسانى استفاده كرد. براى اين كار ابتدا بايد نقشه‌بردار طول قدم‌هاى خود را به دست بیاورد. هميشه آن را به خاطر بسپارد. سپس براى اندازه‌گيرى يك فاصله مجهول، كافى است در طول آن فاصله قدم بزند.تعداد قدم‌هايش را بشمارد و نتيجه رادر طول قدم خود ضرب كند.
- چرخ غلتان: اين دستگاه، كه شبيه به چرخ دوچرخه است بر سطح زمين مى غلتد. با معلوم بودن محيط اين دستگاه و تعداد دورى كه براى پيمودن يك فاصله مى‌زند، مى‌توان فاصله دو نقطه را تعيين كرد . اين چرخ داراى يك دسته و همچنين يك شماره انداز (نُمراتور) است كه مسافت طى شده را بر حسب متر نشان مى‌دهد.از اين وسيله تنها مى‌توان در زمين‌هاى همواراستفاده كرد، چرا كه اگر از آن در زمين‌هاى شيب دار استفاده كنيم به جاى فاصله افقى ، فاصله مايل را نمايش خواهد داد.
- نوارهاى اندازه‌گيرى (متر):نوار اندازه گيرى كه اصطلاحاً به آن متر مى‌گويند يكى از متداول ترين وسايل اندازه‌گيرى فاصله بين دو نقطه است. با مترهاى معمولى مى توان فواصل را تا ميلى متر مشخص كرد.
روش‌های اندازه‌گیری غیر مسقیم فاصله در نقشه‌برداری
فاصله با استفاده از روابط هندسی و مثلثاتی و سرعت نور در این روش، بدست می‌آید. تفاوت این روش ها، درسرعت ، دقت ، هزینه نوع برداشت و وسایل مورد استفاده می‌باشد.
تذکر: طبق تعریف نقشه بایستی فواصل اندازه‌گیری شده روی زمین به صورت افقی باشد و یا اینکه با انجام محاسبات لازم طول های اندازه‌گیری شده غیر افقی را تبدیل به طول افقی کرد .
این روش‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:
- سرعت ثابت
- استادیمتری
- پارالاتیک
- محاسبه ای
- روش‌های مدرن مانند gps
- اندازه گیری فاصله با استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی
اندازه‌گيرى فاصله به روش امواج راديويى و ليزر
امروزه با استفاده از امواج الکتروماگنتيک در اندازه گيرى فاصله با صرف هزينه و وقت بسيار کمتر مى توان به دقت بالايى دست يافت و بدين ترتيب، تحوّلی در روش‌هاى نقشه بردارى به وجود آمده است. از آن گذشته فاصله‌ياب‌هاى الکترونيکى در وضعيت نامساعد جوى نيز به خوبى کار مى‌کنند و انواع اشتباهات و خطاهاى انسانى و دستگاهى در اندازه‌گيرى با آن ها حذف مى‌شود. مخصوصاً با دستگاه هايى که عمل ثبت قرائت‌ها نيز روى کاست يا کارت يا حافظه جانبى ضبط شده و مستقيماً به داخل کامپيوتر منتقل مى‌شود، بسيارى از خطاهاى انسانى حذف مى‌گردد.
گردآورنده: مبینا نادری
نظرات کاربران