منحنی میزان چیست؟

در کارتوگرافی،خطوطی فرضی روی زمین هستند که نقاط دارای ارتفاع یکسان بالای یک سطح داده شده ،نظیر سطح متوسط دریاها و یا نقاط مبنایی را به هم وصل می‌کنند.

 مشخصات

1- هیچ دو خطی در هیچ موردی به هم نرسیده و هم دیگر را قطع نمی کنند.

2- همه خطوط درون مرزهای نقشه و یا بیرون آن به خودشان بسته می‌شوند.

3- خطوط میزانی که خیلی به هم نزدیک باشند مشخص کننده شیب‌های تند هستند.

4- خطوط میزانی که در یک فاصله نسبتا زیاد نسبت به هم واقع شده باشند مشخص کنند یک شیب ملایم هستند.

5- اگر در مجموعه ای از خطوط میزان بسته، منحنی‌های داخلی دارای ارتفاع بیشتری باشند، نشانگر تپه یا کوه هستند.

6- اگر ارتفاع خطوط بسته از درون به بیرون افزایش داشته باشند، نمایانگر یک دریاچه و یا گودال در آن مقطع از زمین هستند.

7- در یک خط تراز منفرد،در تمامی نقاط ارتفاع ثابت است.

 منحنی میزان اصلی و فرعی

منحنی میزان اصلی معمولا در نقشه‌ها، ضخیم‌‌تر ازمنحنی های میزان دیگر نمایش داده می‌شود. ارتفاع هر منحنی نیز در این نوع منحنی میزان بر روی آن به شکل زیر درج می‌گردد. همچنین معمولا رنگ این منحنی با رنگ دیگر منحنی‌ها متفاوت است.

ضخامت خط های اصلی معمولا 2 برابر ضخامت خط های فرعی می‌باشد.

فاصله بین دو خط اصلی 5 برابر فاصله ارتفاعی دو منحنی میزان فرعی متوالی می‌باشد.

خط‌ الرأس

خط الراس‌ها را می‌توانید به صورت قللی در نظر بگیرید که در جهت طولی امتداد پیدا کرده باشند. درمقابل قلل که بیشتر شبیه دوایرمتحد المرکزی هستند که خطوط منحنی به سمت مرکز، ارتفاع بیشتری پیدا می‌کنند.

خط‌ الرأس‌ها همچون بیضوی‌های بسیار کشیده هستند که در جهتی خاص امتداد پیدا کرده اند. یک راه ساده برای تشخیص خط‌ الرأس‌ها آن است که اگر از سمت ارتفاع بالا دست به سمت پایین دست شیب نگاه کنیم خط‌ الرأس‌ها را همچون خطوط هشتی شکل مشاهده می‌کنیم. خط‌ الرأس‌هاو خط القعر جهت معکوس یکدیگر را دارند در صورتی که از نظر فرم الگو شبیه یکدیگر هستند.

خط القعر

زمانی که خطوط منحنی میزان از دره ها و یا آبراهه ها و مسیل ها عبور می‌کنند، الگویی شبیه بهU و یا V لاتین پیدا می‌کنند. آبراهه ها و رودخانه ها نیز خطوط آبی رنگی هستند که میان این الگویV شکل ویا U شکل عبور می‌کنند. به طوری که آبراهه ها عمود بر خطوط منحنی میزان حرکت می‌کنند. حرکت آب روی سطح زمین از جهت گرادیان تبعیت نموده و در این جهت یعنی عمود بر خطوط منحنی میزان حرکت می‌کند. یک راه ساده برای تشخیص خط القعرها یا دره‌ها و معابر زهکشی آن است که اگر از منظر ارتفاع بالاتر به ارتفاع پایین تر نگاه کنید دره‌ها به صورت منحنی‌های هفتی شکل دیده می‌شوند.

گرد آورنده: امیرحسین عمادی نیا